Instalacja fotowoltaiczna

Tradycja i współczesność

W pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca, zgodnie z odwiecznym rytmem natury rozpoczynają się Święta Wielkanocne, które w tradycji chrześcijańskiej od zawsze ściśle splatały się z obrzędami ludowymi, podczas których żegnano zimę i witano wiosnę. Obrzędy te pełne są zabaw i radości ze zmartwychwstania Jezusa, triumfu wiary i życia nad śmiercią.

Jednym z symboli życia, sił witalnych oraz zapowiedzią dorodnych plonów jest palma, święcona w Niedzielę Palmową jako oznaka nadchodzącej wiosny. Zwykle są to gałązki wierzbowe z wykluwającymi się baziami lub kotkami, ozdobione wstążkami, suszonymi barwnymi trawami, listkami borówki lub widłaka.

W naszym regionie z palmami wiąże się wiele zwyczajów. Aby przekazać sobie ich dobroczynną moc, niegdyś po nabożeństwie uderzano się nimi i mówiono: ”Nie ja biję, palma bije – nie zabije, za tydzień Wielki Dzień, za sześć noc Wielkanoc”. Bito po to by nabrać sił życiowych do ciężkiej pracy na roli.

Wierzono, że bazie z poświęconych w kościele palm dawane bydłu z pokarmem, obronią je przed różnymi chorobami, że połykanie bazi zabezpiecza ludzi przed chorobami gardła. Zatknięte za święty obraz nad łóżkiem miały chronić przed nieszczęściem, a w czasie burzy wraz z gromnicą odwracały pożar i uderzenie pioruna, a krzyżyki wykonane z palmy i wkopane w rolę ,zabezpieczały zasiane ziarno od myszy polnych. Palm wielkanocnych używano też do wyganiania bydła po raz pierwszy na pastwisko, aby uchronić je od niebezpieczeństw... Słowem – magiczna moc.

Ważną rolę w obrzędach wielkanocnych odgrywają pisanki, kraszanki, nakrapianki, itp. - tu zwykle nazwa uzależniona jest od sposobu, w jaki zdobiono jaja.. Legenda głosi, że św. Magdalena, gdy szła odwiedzić grób Chrystusa, po drodze kupiła jaja na posiłek dla apostołów. Po spotkaniu zmartwychwstałego Jezusa spostrzegła, że nawet jajka, które niosła, z radości zmieniły kolor, stały się czerwone... i do dziś na pamiątkę tego zdarzenia malujemy jajka na Wielkanoc.

W wierzeniach pogańskich jajko było symbolem sił witalnych, które mogą być dalej przekazywane, natomiast dla chrześcijan symbolem nowego, odrodzonego życia. Skorupki święconych jaj rozsypywano po obejściu dla zabezpieczenia gospodarstwa przed gryzoniami, a na polu dla zapewnienia dorodnych plonów.

Zwyczaj zdobienia jaj znany był Słowianom już w X wieku. Początkowo pisanki służyły jako element magiczny chroniący przed złymi duchami i były jednym z warunków ciągłości świata. Zdobieniem jaj zajmowały się kobiety podczas nieobecności mężczyzn, gdyż ich obecność szkodziła magicznym właściwościom pisanek. Również zdobienia posiadają swoją symbolikę. I tak np. szlaczki utworzone z różnych figur symbolizują nieskończoność, czerwień i biel oznaczają szacunek dla duchów opiekujących się domem, czerń z bielą czci duchy ziemi, zieleń symbolizuje odrodzenie przyrody i miłość, a brąz rodzinne szczęście. Współcześnie pisanki ozdabiają nasze stoły wielkanocne i służą jako tradycyjne dary.

Wiele świątecznych zwyczajów i obrzędów kultywowanych jest w gminie Lubanie. -Chcę zwrócić uwagę Czytelników na ciągłość pokoleniową wśród mieszkańców naszej gminy pod względem utrzymywania tradycji – mówi wójt Sławomir Piernikowski. - Widoczne to jest nie tylko w pracy grup folklorystycznych działających w Gminnym Ośrodku Kultury, ale również w naszych placówkach oświatowych. Młodzi ludzie mają dobre wzorce i często z własnej woli, prześcigają się w pomysłach na najładniejsze dekoracje nie tylko stołów świątecznych. Dość powiedzieć o szerokiej działalności świętującej niedawno swoje dwudziestopięciolecie Gminnej Rady Kół Gospodyń Wiejskich. Urząd Marszałkowski i regionalny Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych zaprosili nasze panie do wzięcia udziału w wystawie stołów wielkanocnych, jaka była zorganizowana w Niedzielę Palmową w toruńskim Dworze Artusa i trzeba przyznać, że widzom przypadły do gustu biała kiełbasa, pieczone mięsa i dania w galarecie, a przede wszystkim drożdżowe wielkanocne baby, jakie znalazły się w naszej ekspozycji.